Trong quá trình chăn nuôi gà, dù là gà thịt, gà đẻ hay gà chọi, việc nắm vững kiến thức về các bệnh thường gặp, nguyên nhân, triệu chứng và phương pháp phòng trị đóng vai trò then chốt quyết định hiệu quả nuôi. Bài viết dưới đây tổng hợp và hệ thống lại các loại bênh ở gà hay gặp theo hướng dễ hiểu, cập nhật, khoa học hơn, giúp người nuôi chủ động xử lý và hạn chế rủi ro dịch bệnh.
Tổng hợp các loại bệnh ở gà hay gặp
Bệnh sưng mặt, phù đầu ở gà
Theo SV368, bệnh sưng mặt, phù đầu thường xuất hiện vào thời điểm giao mùa, thời tiết ẩm thấp, mưa nhiều hoặc chuồng trại kém thông thoáng. Nếu kết hợp với các bệnh hô hấp khác, tình trạng sẽ trở nên nghiêm trọng hơn.
- Nguyên nhân: Vi khuẩn Haemophilus gallinarum.
- Triệu chứng: Gà sưng mặt, phù đầu, cổ rút lại, chảy nước mũi, viêm mắt, giảm ăn.
Phác đồ điều trị tham khảo:
- Ampicillin: 100 mg/kg thể trọng.
- Streptomycin: 100–200 mg/kg thể trọng.
- Septotryl 24%: 1 cc/5 kg thể trọng.
Tiêm 1–2 lần/ngày trong 3–5 ngày, kết hợp Dexamethasone 1 mg/15 kg thể trọng để giảm viêm, phù nề.
Phòng bệnh: Giữ chuồng trại khô ráo, vệ sinh định kỳ, tiêm phòng vaccine phù hợp theo khuyến cáo thú y.
Bệnh tụ huyết trùng (toi gà)
Tụ huyết trùng là bệnh truyền nhiễm nguy hiểm do vi khuẩn Pasteurella gây ra, thường gặp ở gà nuôi thả, nhất là khu vực có ao tù, nước đọng.
Các thể bệnh
- Thể quá cấp: Gà chết đột ngột, hầu như không có triệu chứng.
- Thể cấp: Gà sốt, xù lông, bỏ ăn, mào tím, tiêu chảy, chết sau 1–3 ngày.
- Thể mãn: Gà gầy, tiêu chảy kéo dài, sưng khớp, đẻ kém.
Phòng và trị: Phòng bệnh là biện pháp hiệu quả nhất. Không nuôi chung gà khỏe với gà mới nhập đàn, định kỳ sát trùng chuồng trại.
Điều trị bằng Streptomycin kết hợp Penicillin hoặc Chlortetracyclin theo liều thể trọng, kết hợp chăm sóc, nâng cao sức đề kháng.
Ngộ độc muối, hóa chất và nấm mốc
Ngộ độc thường xảy ra khi gà ăn phải thức ăn mặn, nhiễm hóa chất hoặc nấm mốc (đặc biệt là aflatoxin).
- Biểu hiện: Uống nhiều nước, tiêu chảy, bại liệt, gan sưng, giảm đẻ.
- Nguyên nhân: Thức ăn mốc, ngô mốc, khô dầu lạc, nước uống nhiễm bẩn.
Phòng ngừa: Kiểm soát chặt nguồn thức ăn, nước uống, loại bỏ ngay thức ăn nghi ngờ nhiễm độc, tuyệt đối không để gần hóa chất.
Bệnh mổ cắn (canibalism)
Mổ cắn là thói quen xấu thường gặp trong đàn gà nuôi mật độ cao, thiếu dinh dưỡng hoặc môi trường không phù hợp.
Các dạng mổ cắn phổ biến
- Mổ hậu môn
- Mổ lông
- Mổ ngón chân
- Mổ đầu, mào, tích
Nguyên nhân chính: Thiếu khoáng, thiếu thức ăn, ánh sáng mạnh, nuôi nhốt chật chội, ký sinh trùng ngoài da.
Khắc phục: Cải thiện khẩu phần ăn, giảm mật độ nuôi, bổ sung rau xanh, khoáng chất, cắt mỏ khi cần thiết. Với gà bị thương, bôi xanh methylen để tránh kích thích mổ tiếp.
Bệnh cầu trùng ở gà
Theo tham khảo từ những người tha gia đá gà trực tiếp, bệnh cầu trùng do ký sinh trùng đơn bào Eimeria gây ra, rất phổ biến trong điều kiện khí hậu nóng ẩm.
Các dạng cầu trùng thường gặp
- Cầu trùng manh tràng (Eimeria tenella)
- Cầu trùng ruột non (Eimeria necatrix)
- Cầu trùng mãn tính
Triệu chứng: Gà tiêu chảy lẫn máu, xù lông, gầy yếu, tỷ lệ chết cao ở gà con.
Phòng trị: Giữ chuồng khô ráo, sát trùng định kỳ, sử dụng thuốc phòng trị cầu trùng theo hướng dẫn chuyên môn.
Bệnh Newcastle (gà rù)
Newcastle là bệnh do virus Paramyxovirus gây ra, lây lan rất nhanh và có thể gây chết đến 100% đàn gà.
Triệu chứng: Hô hấp khó, tiêu chảy trắng, liệt, vẹo cổ, run cơ.
Phòng bệnh: Hiện nay chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, chỉ có thể phòng bằng vaccine kết hợp vệ sinh thú y nghiêm ngặt.
Bệnh đậu gà
Bệnh đậu gà do virus nhóm pox gây ra, lây qua muỗi, côn trùng và tiếp xúc trực tiếp.
- Dạng khô: Mụn đậu ở da, ít nguy hiểm.
- Dạng ướt: Màng giả ở miệng, họng, gây khó thở, tỷ lệ chết cao.
Phòng trị: Tiêm vaccine đậu gà đúng lịch, diệt muỗi, giữ chuồng trại sạch. Gà bệnh cần xử lý từng con, bôi sát trùng tại chỗ.
Bệnh Marek
Bệnh Marek do virus Herpes gây ra, thường gặp ở gà từ 4–20 tuần tuổi.
- Dạng thần kinh: Liệt chân, vẹo cổ.
- Dạng nội tạng: U bướu gan, lách, ruột.
Phòng bệnh: Tiêm vaccine Marek cho gà con ngay sau khi nở. Hiện chưa có thuốc điều trị đặc hiệu.
Bệnh bạch lỵ (Salmonellosis)
Bệnh do vi khuẩn Salmonella gây ra, ảnh hưởng nghiêm trọng đến gà con và gà sinh sản.
Triệu chứng: Tiêu chảy trắng, gà con yếu, chết sớm; gà lớn giảm đẻ, trứng dị dạng.
Điều trị tham khảo:
Dùng Choloramphenicol 50 mg/kg thể trọng trong 10 ngày, hoặc Tetracyclin 150–200 mg/kg thể trọng trong 7–10 ngày, hoặc Furazolidon 150–350 g/tấn thức ăn trong 7–10 ngày.
Phòng bệnh: Vệ sinh chuồng trại, kiểm soát đàn giống, loại bỏ gà mang mầm bệnh.
Lưu ý quan trọng khi phòng bệnh cho gà
Để hạn chế tối đa các loại bệnh ở gà hay gặp, người nuôi cần lưu ý:
- Vệ sinh chuồng trại sạch sẽ, khô ráo
- Cung cấp thức ăn và nước uống hợp vệ sinh
- Tiêm phòng vaccine đầy đủ theo lịch
- Theo dõi sức khỏe gà mỗi ngày
- Cách ly ngay gà có dấu hiệu bệnh
Việc hiểu rõ các loại bênh ở gà hay gặp, nhận biết sớm triệu chứng và áp dụng đúng biện pháp phòng trị không chỉ giúp giảm thiểu thiệt hại kinh tế mà còn nâng cao hiệu quả chăn nuôi bền vững. Người nuôi nên kết hợp chặt chẽ giữa dinh dưỡng hợp lý, vệ sinh thú y và tiêm phòng đầy đủ để bảo vệ đàn gà một cách toàn diện.
Ý kiến bạn đọc (0)